Wznoszący się na wysokość 1281 metrów nad Zatoką Neapolitańską wulkan Wezuwiusz jest nie tylko aktywny, ale też uważany za jeden z pięciu najniebezpieczniejszych wulkanów na świecie! Nie mogło nas to jednak powstrzymać przed zajrzeniem do krateru.
Wulkan Wezuwiusz znajduje się w regionie Kampania, w południowych Włoszech, na wschód od Zatoki Neapolitańskiej, około 9 kilometrów od Neapolu. Jego włoska nazwa to Monte Vesuvio, ale nazywano go również Vesaevus, Vesevus, Vesbius i Vesuve.
Wezuwiusz to jedyny czynny wulkan znajdujący się w kontynentalnej części Europy. Jest częścią łańcucha Apeninów, a także wulkanicznego łuku Kampanii. Od 1955 znajduje się na obszarze chronionym Parku Narodowego Wezuwiusz.
Ze względu na swoją niszczycielską historię Wezuwiusz od wieków fascynuje ludzi. Choć okolice Neapolu uznawane są za najgęściej zaludniony region aktywny sejsmicznie na świecie, na stałe mieszka tu ponad 3 000 000 osób. Wezuwiusz stał się jedną z największych atrakcji turystycznych regionu, a tysiące turystów co roku odwiedzają legendarny szczyt, chcąc zobaczyć jego surową moc i piękno.
Planując wycieczkę na Wezuwiusz, warto sprawdzić ceny biletów lotniczych do Neapolu. Korzystając z wyszukiwarek lotów, takich jak np. Tanie loty, można znaleźć niedrogie połączenia z różnych polskich miast, co pozwala zaoszczędzić na kosztach podróży.
Wezuwiusz składa się ze stożka o wysokości 1281 metrów, zwanego „Wielkim Stożkiem”, w dużej mierze otoczonego krawędzią kaldery należącej do Monte Somma, mierzącej około 1132 metrów wysokości. Stanowi ona fragment krawędzi kaldery dawnego potężnego stratowulkanu, wewnątrz którego wyrósł stożek Wezuwiusza. Oba są oddzielone doliną Atrio di Cavallo. Wysokość stożka zmieniała się w czasie w wyniku ciągłych erupcji. Na jego szczycie znajduje się krater o głębokości ponad 300 metrów.
Oczywiście góra Somma jest starsza niż wulkan Wezuwiusz. Najstarsza skała ze strefy wulkanicznej ma około 300 000 lat. 25 000 lat temu wierzchołek wulkanu Somma zawalił się w wyniku erupcji i zaczęła się formować kaldera, ale formowanie się w jej środku stożka Wezuwiusza rozpoczęło się dopiero podczas erupcji, która miała miejsce 17 000 lat temu i została powiększona przez inne gwałtowne erupcje, kończąc na tej z 79 roku. Wulkan powstał w wyniku wypłynięcia magmy na powierzchnię, ponieważ osady płyty afrykańskiej zostały zepchnięte w wyższych temperaturach, aż się stopiły i zostały wyparte, aż do rozerwania części skorupy ziemskiej. Wysokość głównego stożka wulkanu stale się zmienia z powodu erupcji, a obecnie znajduje się na wysokości 1281 metrów nad poziomem morza.
Niższe partie góry porasta bujna roślinność. Popiół wulkaniczny i gleba wokół Wezuwiusza są niezwykle żyzne, dzięki czemu okolice są ważnym regionem rolniczym. U podnóża wulkanu znajdują się sady i winnice. Wezuwiusz jest domem dla wyjątkowej flory, w tym gatunku sosny, który występuje tylko na tym obszarze. Lasy iglaste wznoszą się na wysokość około 800 m. Jest też wiele ptaków, gryzoni i innych zwierząt. Ogromne wrażenie robią pozostałości lawy, pumeksu i popiołu, zamarznięte na zboczach wulkanu.
Erupcje Wezuwiusza
Wulkan Wezuwiusz ma długą historię erupcji. Najstarsza, potwierdzona erupcja, pochodzi z 6940 roku p.n.e. Od tego czasu miało miejsce ponad 50 potwierdzonych erupcji i kilka innych, których data jest niepewna. W 5960 i 3580 r. p.n.e., dwie szczególnie silne sprawiły, że wulkan stał się jednym z największych w Europie. W drugim tysiącleciu p.n.e. miała miejsce jedna z największych erupcji w prehistorii, tzw. „erupcja Avelino”. Ale bez wątpienia najbardziej katastrofalną, ze względu na siłę i skutki, jakie spowodowała, była ta, która miała miejsce w 79 r n.e. W wyniku kataklizmu zginęło kilka tysięcy mieszkańców rzymskich miast, m. in. Pompeje, Herkulanum, Oplontis i Stabia.
Pliniusz Młodszy, polityk starożytnego Rzymu, był świadkiem tego wydarzenia. Obserwował je z oddalonego o około 30 kilometrów od wulkanu miasta Misenum, co udokumentował w swoich listach, które dostarczyły sporo informacji. Podniósł się ogromny słup popiołu, a okoliczne tereny zostały przysypane w ciągu 19-25 godzin. Pompeje i jego mieszkańcy zostali żywcem pogrzebani pod popiołem, a pobliskie miasto Herkulanum zostało po prostu zmiecione z powierzchni ziemi.
Do kolejnych groźnych erupcji doszło w 1631, 1794, 1872, 1906 oraz 1944 roku. Od tamtej pory nie wykazuje objawów wzmożonej aktywności.
Ze względu na pojawiające się okresowo mgiełki nad jego kraterem i pełną tragicznych wydarzeń przeszłość, sejsmolodzy stale monitorują jego aktywność w obserwatorium wulkanicznym Osservatorio Vesuviano.
Zwiedzanie Wezuwiusza
Jak dostać się na Wezuwiusz?
Istnieje kilka opcji dostania się na Wezuwiusz. Pierwsza i najczęściej używana to droga z Herculanum, od strony autostrady A3. Druga opcja to dojazd z Pompei wzdłuż Via Cifelli.
Z Neapolu pociągi podmiejskie Circumvesuviana jeżdżą ze stacji kolejowej Napoli Centrale przy Piazza Garibaldi oraz z dworca Napoli Circumvesuviana. Można nimi dojechać do Pompejów albo do stacji Ercolano Scavi w położonym najbliżej wulkanu Herkulanum, gdzie należy przesiąść się na autobus, który zabierze nas pod główne wejście na Wezuwiusza.
My zdecydowaliśmy się pojechać z biurem Vesuvio Express, znajdującym się w samym centrum Herkulamum, tuż za stacją kolejową Ercolano Scavi. Vesuvio Express to usługa transportu turystycznego, która łączy starożytne Herkulanum z Gran Cono del Vesuvio. To najkrótsza i jednocześnie najbardziej spektakularna trasa prowadząca do najsłynniejszego wulkanu świata.
Autobus Vesuvio Express odjeżdża codziennie od 9.00 do 18.00 spod biura za stacją kolejową Ercolano Scavi. Serpentynowa drogą prowadzi bezpośrednio pod wejście do parku narodowego. Przejazd trwa ok. 30 minut. Od momentu przyjazdu na parking mamy ok 1,5 godziny czasu wolnego na wędrówkę do krateru i powrót na autobus powrotny.
Oferta Vesuvio Express obejmuje transport w obie strony, jak również wstęp do Parku Narodowego Wezuwiusz. Nie jest to wycieczka. Nie ma więc przewodnika, który dostarczyłby dodatkowych informacji w czasie podjazdu, czy towarzyszyłby nam podczas wejścia na Wezuwiusz.
Ile kosztuje bilet na Wezuwiusz?
Wejście na teren Parku Narodowego jest płatne. Bilet do parku dla osoby dorosłej kosztuje 11,68 euro, bilet ulgowy 9,55 euro. Bilet ulgowy przysługuje osobom do 25 roku życia. Bezpłatny wstęp przysługuje dzieciom do 6 lat.
Bilety można zakupić online, lub w kasie biura Vesuvio Express, razem z biletem autobusowym.
Do powyższych cen trzeba dodać 10 Euro za transfer.
Godziny otwarcia
Wejście na Wezuwiusz jest możliwe przez cały rok, chyba że jest zamknięte z powodu warunków pogodowych.
- W styczniu, lutym, listopadzie i grudniu wejście w pobliże krateru jest dozwolone od 9:00 do 15:00;
- W marcu i październiku – od 09:00 do 16:00;
- W kwietniu, maju, czerwcu i wrześniu – od 09:00 do 17:00;
- W lipcu i sierpniu – od 09:00 do 18:00.
Wędrówka na krater wulkanu
Wycieczka na krawędź krateru Wezuwiusza, to wyjątkowa okazja do zobaczenia tego kultowego miejsca.
W 1880 roku na Wezuwiusz uruchomiono wahadłową kolejkę linową, składająca się z dwóch wagonów napędzanych silnikiem parowym. Ta kolejka linowa stała się jedną z głównych atrakcji turystycznych w rejonie Neapolu, ale w 1944 roku została zniszczona przez trzęsienie ziemi i nigdy nie została odrestaurowana.
Podobny los spotkał uruchomiony w 1953 roku na wschodnim zboczu wulkanu wyciąg krzesełkowy, który został uszkodzony podczas trzęsienia ziemi w 1980 roku.
Zwiedzanie Wezuwiusza rozpoczyna się od bramy wejściowej znajdującej się obok parkingu autobusowego. Miejscem docelowym jest zwykle krater, którego średnica wynosi ponad 500 metrów, a jego głębokość wynosi 230 metrów.
Aby zajrzeć do krateru resztę trasy trzeba pokonać pieszo. Chociaż jest to niewielka odległość, podejście do krateru jest strome. Dla 90% ludzi to nic specjalnego, to władze zalecają, aby osoby z problemami z sercem lub prowadzące całkowicie siedzący tryb życia nie wchodziły na górę, zwłaszcza latem. Wskazane jest założenie wygodnych butów i ubrań, a także zabranie ze sobą kremu do opalania i wody. W razie czego na górze jest sklep, w którym można kupić wodę.
Legendarny wulkan odwiedziliśmy na początku lipca. Biorąc pod uwagę, że była pełnia lata, wspinaczka na Wezuwiusz okazała się dobrym sprawdzianem naszej kondycji. Podejście do krateru z dziećmi zajęło nam około trzydziestu minut. Choć chmury na górze zasłoniły nam widoki na Neapol i wyspę Ischia , z drugiej na Pompeje, Herkulanum, wyspę Capri i wybrzeże Amalfi, to dzięki temu wędrówka w ponad 30 stopniowym upale była bardziej znośna.
Po dotarciu na szczyt można spacerować wzdłuż krateru specjalną ścieżką, ograniczoną drewnianymi płotami. Co jakiś czas znajduje się ławka, na której można usiąść i podziwiać widoki na krater i Zatokę Neapolitańską, jeśli pozwala na to pogoda.
Kiedy się stoi nad kraterem czynnego wulkanu, czuje się respekt dla potęgi natury. Krater ma około 700 metrów średnicy i 200 metrów głębokości i jest wynikiem kilku erupcji, które miały miejsce na przestrzeni wieków.
Należy pamiętać, że Wezuwiusz znajduje się na wysokości 1281 metrów, więc na szczycie będzie zimniej niż na poziomie morza. Może też być dość wietrznie, zwłaszcza w chłodniejszych miesiącach, kiedy góra jest pokryta chmurami. Przed wycieczką na Wezuwiusz nie należy kierować się pogodą w Neapolu. Warto wybrać wygodne, zakryte buty, bo cała droga w wulkanicznym pyle usiana jest małymi i większymi kamykami. Koniecznie należy zabrać też nakrycia głowy.
Tuż pod szczytem wulkanu znajduje się mały sklepik z pamiątkami. Można tam kupić wodę, słodycze, lody, biżuterię wykonaną z lawy wulkanicznej, a także wino z winogron rosnących na zboczach Wezuwiusza. Oczywiście ceny są bardzo wysokie, więc lepiej zabrać wodę ze sobą.
Kiedy najlepiej wybrać się na Wezuwiusz?
Wezuwiusz można zwiedzać przez cały rok. Najlepszą porą na zwiedzanie Wezuwiusza jest czas od kwietnia do maja i od września do października. W tych miesiącach pogoda jest łagodna i przyjemna, a tłumów jest mniej niż w szczycie sezonu (od czerwca do sierpnia), ale jeśli nie przeszkadzają ci tłumy, lato to również jest świetny czas na wizytę. Warto pamiętać, że szczyt jest zdecydowanie bardziej stromy i wietrzny niż dolna część góry, ale największym problemem jest zachmurzenie. Niestety zachmurzenie nie zależy od pory roku, zdarza się, że na dole jest jasno i ciepło, a nad wulkanem wciąż wznoszą się chmury. Zimą Wezuwiusz może być pokryty śniegiem lub ścieżka będzie pokryta błotem.
Należy pamiętać, że pogoda na Wezuwiuszu może być nieprzewidywalna, dlatego zawsze warto sprawdzić prognozę przed wizytą.
Dlaczego warto odwiedzić Wezuwiusz?
- Wezuwiusz jest jednym z najbardziej znanych i aktywnych wulkanów na świecie, o bogatej historii i znaczeniu kulturowym. Jest to jedyny aktywny wulkan na kontynencie europejskim.
- Widoki ze szczytu Wezuwiusza zapierają dech w piersiach, oferując panoramiczne widoki na Zatokę Neapolitańską, Pompeje, Herkulanum, wyspę Capri i wybrzeże Amalfitańskie.
- Wędrówka na szczyt Wezuwiusza to ekscytujące i satysfakcjonujące doświadczenie.
- Oprócz znaczenia geologicznego i kulturowego Wezuwiusz jest także domem dla rzadkich gatunków roślin i zwierząt występujących tylko na tym obszarze.
- Region otaczający Wezuwiusz jest bogaty w historię. Wizytę na Wezuwiuszu warto połączyć z wycieczką do znajdujących się one u podnóża wulkanu starożytnych miast – Herkulanum na zachodzie, nad brzegiem Zatoki Neapolitańskiej i Pompei – 5 km na południowy wschód od granic rezerwatu. Oferują one wgląd w starożytny rzymski świat.
Region Kampania i Neapol można odwiedzić na wakacjach z ITAKĄ.
Mamy nadzieję, że udało nam się dostarczyć wielu przydatnych informacji na temat Wezuwiusza. Jeśli masz jakieś pytania, lub chcesz uzupełnić post swoją wiedzą, pisz śmiało w komentarzach.