„Zadar ma najpiękniejszy zachód słońca na świecie, piękniejszy niż w Key West na Florydzie, oklaskiwany każdego wieczoru” – powiedział Alfred Hitchcock pijąc miejscowy likier Maraschino na nabrzeżu w Zadarze w maju 1964 roku. To miasto o wielowiekowej historii z bogatym dziedzictwem kulturowym, które londyński Times ogłosił „Centrum rozrywki nad Adriatykiem”.
Zadar jest popularnym miejscem wypoczynku, położonym w centrum Dalmacji, nad brzegiem Morza Adriatyckiego. Historyczne centrum miasta położone jest na małym półwyspie, jednak Zadar stale się rozwija, przesuwając się coraz to dalej, na płaskie równiny w głębi lądu. W pobliżu Zadaru znajduje się również siedem wysp – Premuda, Rava, Silba, Olib, Ist i Iž.
Dalmacja
Dalmacja jest najczęściej odwiedzanym obszarem turystycznym w Chorwacji. Niekończące się wybrzeże Adriatyku oferuje mnóstwo możliwości pływania i nurkowania, historyczne miasta oferują jedne z najważniejszych historycznie zabytków architektonicznych wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, góry i ukryte w nich najpiękniejsze chorwackie parki narodowe są doskonałym miejscem do uprawiania turystyki pieszej w Chorwacji.
Większość historycznego regionu Dalmacji należy do Chorwacji, mniejsza część do Czarnogóry. Oprócz wybrzeża, gór i parków narodowych w Dalmacji śródlądowej obejmuje ona swym terytorium wyspy rozsiane po całym Adriatyku. Głównym źródłem dochodów mieszkańców jest turystyka. Region nosi imię iliryjskiego plemienia Dalmatyńczyków, które żyło na tym obszarze przed przybyciem Rzymian (tj. w III wieku p.n.e.). Na jej terenie zamieszkiwali zarówno Grecy, jak i Rzymianie, a od początku XV do końca XVIII wieku, była częścią Republiki Weneckiej.
Najważniejszym miastem północnej Dalmacji, miastem o długiej historii, jest Zadar. Miasto liczy około 70 000 mieszkańców i jest piątym co do wielkości miastem Chorwacji.
Historia Zadaru
Historia Zadaru zaczyna się w IX wieku p.n.e., kiedy pojawiła się tutaj iliryjska osada Jadera. Od I wieku p.n.e. miasto znalazło się pod panowaniem rzymskim, pod którego kontrolą pozostawało aż do upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego w V wieku. Przez kilka stuleci różne plemiona walczyły o wybrzeże. W VII wieku przybyli tu Słowianie. Następnie Zadar stał się częścią Bizancjum. Kilkakrotnie miasto trafiało do Franków (na początku IX wieku) i Wenecji (w latach 1000-1024). Dopiero w 1069 r. Petar Krzesimir IV utworzył chorwackie królestwo na wybrzeżu Adriatyku. Zadar również stał się częścią nowego państwa.
Od 1105 Zadar stał się centrum zainteresowań Wenecji. Dożowie republiki kupieckiej postrzegały miasto jako kluczowy port na swoich trasach. Kilkadziesiąt lat po wybuchu wojen Wenecja przejęła kontrolę nad Zadarem, ale ich panowanie nie odpowiadało miejscowej ludności. Dlatego w mieście regularnie dochodziło do zamieszek. Od połowy XIV wieku dzięki staraniom króla węgierskiego Lajosa Wielkiego Zadar i cała Dalmacja zostały odłączone od Republiki Weneckiej. Okres triumfu zakończył się jednak wraz ze śmiercią króla. Już w 1409 roku Wenecjanie odzyskali Zadar.
W 1797 r. tereny zostały przekazane Austrii. Po I wojnie światowej Zadar pozostał częścią Włoch, a po II wojnie światowej – Jugosławii. W XX wieku miasto było kilkakrotnie poddawane potężnym bombardowaniom, najpierw przez wojska alianckie w latach 1943-1944, a następnie przez Serbów w 1991 roku. Miasto zostało odrestaurowane w XXI wieku. Dziś Zadar jest popularnym ośrodkiem turystycznym.
Kiedy jechać do Zadaru?
Klimat Zadaru jest typowo śródziemnomorski. Temperatura powietrza w ciągu roku nie spada poniżej 6 stopni, woda latem osiąga 25 -26 stopni. Sezon w Zadarze można podzielić na trzy okresy:
1. Sezon wysoki
Sezon wysoki trwa od maja do sierpnia, przyciąga najwięcej turystów i miłośników plaż. Maj to miesiąc sprzyjający uprawianiu sportu, do Zadaru przyjeżdżają miłośnicy spacerów i jazdy na rowerze. Pod koniec miesiąca na skałach w pobliżu kurortu odbywa się międzynarodowy festiwal wspinaczki skałkowej Big Wall Speed Climbing.
W czerwcu Dalmacja staje się idealnym miejscem dla turystów rodzinnych. Woda nagrzewa się do 22 stopni, jest słonecznie i ciepło, a wciąż łatwo jest znaleźć tanie noclegi.
Najwyższy sezon w Chorwacji zaczyna się w lipcu i trwa do sierpnia, i choć ceny osiągają szczyt, a znalezienie wolnego miejsca w hotelu i na niektórych plażach jest problematyczne, warto! Panuje nieustanna wakacyjna atmosfera i wspaniała słoneczna pogoda. Średnia temperatura w sierpniu w ciągu dnia sięga 30 stopni Celsjusza.
2. Sezon aksamitny
Trwa od września do października, kiedy upał i suche powietrze zastępują jesienne wiatry. W tym czasie Zadar staje się centrum żeglarstwa i jachtingu. W zatoce kurortu znajduje się ok. 150 dużych i małych wysp. W sezonie aksamitnym zdarzają się deszcze i pochmurna pogoda, ale to najlepszy czas na spacery. Woda wciąż jest ciepła – 23 stopnie, więc śmiało można pływać.
3. Okres poza sezonem
Przez resztę roku (listopad-marzec) pogoda w Zadarze nie jest już tak przyjemna. W środku jesieni bywa deszczowo, a zimą jest wietrznie. Zdecydowany plus – temperatura nie spada do poniżej zera. W marcu pogoda staje się przyjemniejsza, turyści przyjeżdżają na festiwal Škraping (ekstremalne wspinaczki po skałach i wąwozach). W kwietniu powietrze jest już ciepłe – 16-18 stopni, dodatkowo odbywa się tu tradycyjny jarmark.
Noclegi w Zadarze
Oferta hoteli i innych miejsc noclegowych w Zadarze jest bardzo różnorodna, dlatego każdy bez problemu znajdzie coś dla siebie.
Osoby, którym nie specjalnie zależy na komforcie, mogą poszukać noclegu w prywatnych apartamentach. Planując samodzielnie wyjazd warto porównać cenę z ofertą biura podróży, ponieważ zdarza się często tak, że biura oferują wyjazd praktycznie w tej samej cenie, a czasami jest nawet niższej! Biura podróży z reguły zapewniają noclegi w kilkugwiazdkowych hotelach. Decydując się na wyjazd z biurem podróży mamy zapewnioną na miejscu opieką rezydenta, oraz ubezpieczenie. Ponadto wszelkie formalności załatwia pracownik biura.
Niezwykle różnorodny i szeroki wybór ofert znajdziemy na stronie Itaki. Można na niej znaleźć swój idealny nocleg w Zadarze biorąc pod uwagę cenę, komfort, lokalizację, rozmiar pokoi i dodatkowe usługi, aby zapewnić sobie odpowiedni wypoczynek.
Zwiedzanie Zadaru
Spacer po Zadarze jest jak spacer po historii. Budynki rzymskie i weneckie w historycznym centrum znajdują się dosłownie na każdym rogu. W przeciwieństwie do popularnego Dubrownika, nie ma tu jednak tłumów turystów. Tutaj nadal można spacerować brukowanymi uliczkami lub siedzieć w kawiarniach na romantycznych placach bez konieczności stania w długich kolejkach.
I jest co podziwiać! Miasto przypomina pstrokatą mozaikę. Od weneckich wież i studni na Placu Pięciu Studni, przez kolumny Forum Romanum, po imponujące mury i bramy miejskie, które uczyniły Zadar największą twierdzą miejską w Republice Weneckiej – wszystko to składa się na barwny i różnorodny obraz miasta.
Jedno z wejść do miasta jest pilnie strzeżone przez potężną Bramą Lądową, zwaną po chorwacku „Kopnena vrata”, będącą częścią murów miejskich. W pobliżu bramy do starego miasta cumują małe łódki, które tworzą sielankowy krajobraz.
Co warto zobaczyć w Zadarze?
Zabytki Zadaru
W Zadarze trzeba zobaczyć Stare Miasto, którego korzenie sięgają czasów Cesarstwa Rzymskiego. Dobrze zachowane mury obronne, potężne bramy i baszty obronne wciąż przypominają minione stulecia. Starożytna architektura harmonizuje z nowoczesnymi budowlami. Najbardziej widocznymi śladami rzymskimi są podłużne i poprzeczne ulice, oraz Forum Romanum z pozostałościami świątyni. Istnieje jednak wiele starożytnych i renesansowych zabytków rozsianych po historycznym centrum miasta.
Najsłynniejsza ulica Kalelarga, dla mieszkańców Zadaru to coś więcej niż tylko ulica. To serce miasta, centrum codziennych spotkań, przyjęć i uroczystości. Spacer przez Kalelargę prowadzi na plac przy kościele św. Donata. Niegdyś był to plac rzymski, na którym toczyło się całe życie publiczne miasta, a dziś jest idealną promenadą łączącą główną ulicę z wybrzeżem.
Forum Romanum
Za największy zespół architektoniczny uważa się starożytne Forum Romanum z I wieku naszej ery. W jego otoczeniu można zobaczyć kilka antycznych kolumn, ruiny świątyń, pozostałości łuku i chodnika z czasów rzymskich.
Brama Miejska (Kopnena Vrata)
Symbolem Zadaru jest zbudowana w 1543 roku Brama Miejska. To stylizowany starożytny rzymski łuk zbudowany przez mistrza z Werony. Są na niej wybite dwa ważne symbole – herb Zadaru i skrzydlaty lew.
Kościół św. Donata (Crkva Sv. Donata)
Niekwestionowanym klejnotem architektonicznym jest niewątpliwie kościół św. Donata, zbudowany w IX wieku na pozostałościach Forum Romanum, które są wbudowane w ściany kościoła. Dwukondygnacyjny, cylindryczny, wysoki na 27 metrów kościół, jest ważną budowlą sakralną okresu przedromańskiego. To jeden z najlepszych przykładów bizantyjskiej architektury sakralnej i jeden z najważniejszych zabytków tej epoki w Dalmacji. Swoją obecną nazwę otrzymał dopiero w XV w. Pierwotnie nosił imię Trójcy Świętej. Za niewielką opłatą można wspiąć się na szczyt dzwonnicy.
Katedra św. Anastazji (Katedrala sv. Stošije)
Katedra św. Anastazji to trójnawowy kościół katedralny archidiecezji zadarskiej i jedna z najważniejszych budowli romańskich w Dalmacji. Został wzniesiony w XII-XIII wieku, choć pierwsze wzmianki pochodzą z X wieku. Można podziwiać trzy pięknie zdobione portale wejściowe, jest też sarkofag z IX wieku z relikwiami św. Anastazji, męczennicy z okresu wczesnego chrześcijaństwa, patronki wdów, męczenników oraz tkaczy. Z dzwonnicy katedry roztacza się ładny widok na miasto.
Kościół Najświętszej Marii Panny (Crkva Sv. Marije)
Kościół został założony w 1066 roku po wschodniej stronie starego forum rzymskiego. To najstarsza tego typu konstrukcja w regionie. Zachowana do dziś trójnawowa bazylika pochodzi z 1091 roku, była następnie wielokrotnie przebudowywana.
Pierwszy węgiersko-chorwacki król Koloman (Koloman I Uczony) ufundował dzwonnicę w stylu romańskim. Klasztor i kościół zostały poważnie zniszczone podczas II wojny światowej.
Kościół i dzwonnica należą do sióstr Benedyktynek. W pomieszczeniach klasztoru urządzone jest niewielkie muzeum.
Plac Narodowy (Narodni trg)
Od niepamiętnych czasów centrum życia publicznego stanowił Plac Narodowy. To antyczny, niewielki plac otoczony renesansowymi budynkami, w tym budynkiem dawnego ratusza i XI-wiecznym kościołem św. Wawrzyńca. Ponad placem wznosi się Wieża Miejska (Gradska straža) z piękną dzwonnicą.
Nowoczesne zabytki Zadaru
Po spacerze po starym mieście warto wybrać się na nabrzeże, aby zobaczyć dwie ciekawe atrakcje, zlokalizowane na nadmorskiej promenadzie, w zachodniej części miasta. Ładnie zagospodarowana marmurowa promenada jest doskonałym miejscem do wypoczynku nad brzegiem Adriatyku i oglądania zachodu słońca. Nawet reżyser Alfred Hitchcock powiedział kiedyś, że “Zadar ma najpiękniejszy zachód słońca na świecie”. Można to sprawdzić na lokalnym deptaku przy dźwiękach wyjątkowych Organów Morskich napędzanych falami. Uzupełnieniem jest 300 paneli słonecznych wbudowanych w kamienny nasyp, które w dzień zbierają energię słoneczną, a nocą bawią się wszystkimi kolorami.
Organy Morskie (Morske Orgulje)
W zachodniej części znajduje się najpopularniejsze miejsce promenady, tzw. Organy Morskie, zaprojektowane przez architekta Nikolę Bašića. To najbardziej niezwykła atrakcja miasta.
W 2005 roku w kamienne stopnie promenady wbudowano 35 rur o różnych długościach i średnicach. Fale przepychają powietrze przez system podwodnych rur, przekształcając energię fal w niesamowite dźwięki o różnej intensywności. W zależności od siły i charakteru fal zmienia się również wydobywająca się z otworów w kamiennych schodach “muzyka”.
To popularne miejsce nie tylko wśród turystów, ale również mieszkańców miasta. Wielu z nich przyjeżdża tu wieczorami, aby odpocząć i posłuchać niesamowitych dźwięków wydawanych przez wyjątkowy instrument muzyczny.
Instalacja „Pozdrowienie Słońca”
Nie mniej interesującym obiektem jest współczesna instalacja „Pozdrowienie Słońca”, stworzona z 300 paneli słonecznych, które w ciągu dnia intensywnie kumulują energię słoneczną. Baterie fotowoltaniczne rozłożone są w formie koła o średnicy 22 metrów. Wraz z nadejściem wieczoru szklane płyty zaczynają świecić i odbywa się imponująca gra świateł i efektów.
Na końcu promenady znajduje się również klasztor franciszkanów, o którym mówi się, że został założony przez samego Franciszka z Asyżu.
W głównym sezonie turystycznym na gości czeka szereg koncertów, wystaw i innych różnorodnych wydarzeń kulturalnych, podczas których na ulicach można spotkać ulicznych artystów, akrobatów, muzyków itp.
3 najatrakcyjniejsze plaże w Zadarze
Oprócz bogatego dziedzictwa kulturowego i historycznego, Zadar może poszczycić się wieloma pięknymi plażami. Czyste plaże żwirowe, ukryte zatoczki i wyspy archipelagu zadarskiego są idealne do całodziennego leniuchowania i pływania w błękitnym morzu.
Plaża miejska Borik
Jedną z najbardziej atrakcyjnych plaż w Zadarze jest plaża miejska Borik, mogąca pochwalić się doskonałą infrastrukturą. Jest to plaża drobnokamienista z betonową platformą i przytulną piaszczystą zatoką. Idealnie nadaje się dla rodzin z dziećmi, młodzieży oraz osób niepełnosprawnych. Bogata oferta gastronomiczna, a także inne atrakcje: rowery wodne, banany, kitesurfing i parasailing umilają całodzienny pobyt na plaży.
Plaża Kolovare
Plaża Kolovare to popularna plaża zarówno wśród mieszkańców, jak i turystów, do której można dojść pieszo z centrum miasta, ponieważ znajduje się w samym centrum wybrzeża kurortu, na południe od Starego Miasta. Błękitna Flaga, świadcząca o wysokiej jakości usług i czystości morza, powiewa na tej w większości żwirowo-kamienistej plaży. Sosnowy las przy plaży, daje naturalny cień. Jest dużo kawiarni i barów, rozrywki dla dzieci i dorosłych, plaża Kolovare jest idealna dla rodzin z dziećmi oraz wszystkich, szukających dobrej zabawy.
Plaża Zaton
W pobliżu Zadaru znajduje się 1,5 km piaszczysta plaża Zaton. Rodziny z dziećmi mogą cieszyć się płytkim, czystym morzem i mnóstwem rozrywek, młodzi ludzie mogą spędzać czas na sportach wodnych, a starsi znajdą ochronę przed słońcem w sosnowym lesie na plaży. Plaża posiada udogodnienia dla osób niepełnosprawnych.
Pomysły na całodniowe wycieczki z Zadaru
W Zadarze każdy w znajdzie coś dla siebie. Można odpocząć na plaży, popłynąć na okoliczne wyspy lub pospacerować po muzeach i Starym Mieście. Można też wybrać się na łono natury – stosunkowo blisko znajduje się kilka rezerwatów przyrody, w sam raz na całodniową wycieczkę. Godzina jazdy samochodem dzieli Zadar od Jezior Plitwickich, w tym samym czasie dotrzeć też można do Parku Narodowego Krka.
Godzinka drogi dzieli Zadar od wyspy Pag, jednej z najpopularniejszych wysp w Chorwacji, znanej przede wszystkim z księżycowego krajobrazu, zacisznych zatoczek, owczego sera i soli.
Kilkadziesiąt kilometrów od Zadaru leży łańcuch górski Velebit, czyli największe pasmo Gór Dynarskich. To jedna z najbardziej popularnych destynacji na piesze wędrówki. W górach Velebit wznosi się aż 70 szczytów górskich, przekraczających wysokość 1600 m n.p.m.
Mam nadzieję, że udało nam się dostarczyć wielu przydatnych informacji na temat Zadrau i jego atrakcji. A może masz też wskazówkę lub dwie? Podziel się w komentarzu!
Spodobał Ci się artykuł – polub, udostępnij, zostaw komentarz. Będzie mi bardzo miło!
Piękne zdjęcia, byłam w tym roku w Chorwacji tylko w Puli. Ogólnie jestem zadowolona, tylko niestety ceny poszły mocno do góry jak wszędzie :/